REHBERLİK BİRİMİNDEN NE YÖNDE DESTEK ALABİLİRİM

Rehberlik, bireye kendini anlaması, çevredeki olanakları tanıması ve doğru kararlar vererek özünü gerçekleştirebilmesi için yapılan sistematik ve profesyonel yardım sürecidir." (Kuzgun, 1992)

"Rehberlik, bireye, kendini anlaması, problemlerini çözmesi, gerçekçi kararlar alması, kapasitelerini kendine en uygun düzeyde geliştirmesi, çevresine dengeli ve sağlıklı bir uyum yapması ve böylece kendini gerçekleştirmesi için uzman kişilerce verilen psikolojik yardımdır." (Kepçeoğlu, 2001)

Kendini gerçekleştirme ne demektir? Bireyin her yönüyle kapasitesini sonuna dek geliştirebilmesi ve daha mutlu, verimli bir düzeye ulaşabilmesidir. Kendini gerçekleştirme bir varış noktası değil bir süreçtir ve bu aşama aşama gerçekleşir. Öncelikle her birey kendini (ben kimim, özelliklerim neler, yeteneklerim, ilgi alanlarım neler, kuvvetli ve zayıf yönlerim neler? vs.) tanımalıdır.

Kendini tanıyan birey çevresini (çevremdeki eğitim ve iş olanakları neler?, ailemin sınırlılıkları neler? toplumun gerçeklerini neler oluşturuyor?) de tanımalıdır.

 Kendini ve çevresini tanıyan birey için sıra plan yapmaya, karar vermeye gelir. Bu aşamada özünü gerçekleştirebilmesi için bireyden kendini ve çevresini göz önünde bulundurarak kendisi için en doğru kararı vermesi beklenir.

İnsanlar hayatı boyunca pek çok konuda her an karar verme içerisindedirler ,

Gençlik döneminde öğrenciler bir anlam arayışı içersinde olduklarından psikolojik desteğe diğer yaş gruplarından daha fazla ihtiyaç duyabilirler.Bu dönem aynı zamanda meslek seçimiyle ilgili kararlar aldığımız zorlayıcı olabilecek bir dönemdir. bazı kararlar vardır ki hayatımızı etkileyecek derecede önemlidir. Örneğin; Bölüm seçimi,meslek seçimi, üniversite tercihi,. Böyle dönemlerde insanlar kaygı ve bunalım içinde olabilir ve psikolojik desteğe ihtiyaç duyabilirler. Rehberlik de bireylere bu desteği sağlamaya çalışır

İnsanlar genelde rehberlik ve psikolojik danışma kavramlarını birbirinin yerine veya aynı kavrammış gibi kullanabilirler; oysa psikolojik danışma, rehberlik hizmetlerinin bir bölümünü oluşturur. Rehberlik hizmetleri verilirken psikolojik danışma anlayış ve yaklaşımı temel alınır, alınmalıdır

Eğitsel Rehberlik

Bireyin, eğitim yaşamı ile ilgili bütün sorunlarına yönelik olarak verilen yardımlardır.

Eğitim ortamının birey için en önemli boyutlarından biri, şüphesiz başarıdır. Başarı, eğitim ortamında verilen öğrenimin bir sonucudur.

Okul başarısını etkileyen çok farklı etmenler vardır. Çalışma alışkanlıkları, verimli öğrenme yolları, okuma ve öğrenme güçlükleri vb. başarıyı önemli ölçüde etkileyen sorunlar arasındadır. Bu gibi sorunların çözümü için öğrencilerin başarı durumları ile ilgilenmek, öğrencilerin yeteneklerine göre başarılı olup olmadıkların inceleyerek ve böylece öğrencilere verilecek hizmetlerin belirlenmesi eğitsel rehberlik hizmetlerini kapsamaktadır.

Eğitim ortamındaki kişiler arası ilişkilerin, aile ve yakın çevredeki ilişkilerden önemli farklılıkları vardır. Bu nedenle her öğrencinin, bu yeni eğitim ortamına uyumla ilgili çeşitli sorunlarla karşılaşması doğaldır. Uyumla ilgili sorunlar, psikolojik sağlığı doğrudan doğruya etkileyen sorunlardır.

Günümüzde psikolojik sağlık, bireyin çevresine sağlıklı ve dengeli uyum yapabilmesi anlamına geldiğinden, eğitsel rehberlik hizmetleri bu anlamda önem taşımaktadır.

Mesleki Rehberlik

Çeşitli meslekleri tanımaları ve kendi kişisel özelliklerine uygun olan meslekleri seçmeleri, mesleklere hazırlanmaları ve mesleklerde gelişmeleri amacı ile bireylere yapılan yardımlardır.

Mesleki rehberlik hizmetleri; bir meslek için hazırlanmada, mesleğe giriş yollarını aramada, mesleği seçmede, okulları tanımada, etkili ve başarılı bir meslek adamı haline gelmede bireylere dönük yardım süreci olarak da tanımlanabilir.

Mesleki rehberlik çalışmaları 3 aşama etrafında toplanmaktadır:

▪ Öğrencileri tanıma

▪ Mesleklerin incelenmesi

▪ Bireyin kişisel nitelikleri ile mesleklerin gerektirdiği özellikler arasında bağlantı kurma.

Meslek seçimi, bireylerin yaşamlarında, onların mutlu olmalarını ve başarılı olarak gelişmelerini ve böylece kendilerini gerçekleştirmelerini etkileyecek en önemli olaylardan biridir. Günümüzde mesleklerin sayısının artması ve gençlerin gelecekte, sağlıklı meslek seçimi yapabilmesi için, mesleki rehberlik hizmetlerine duyulan önemi arttırmaktadır.

 Psikolojik Danışma/Kişisel Rehberlik

Bireylerin kendileri ile ilgili kişisel problemlerinin çözümü için yapılan psikolojik yardımlardır.Kişisel sorunlar, zamanında çözüme bağlanmazlarsa birey üzerindeki olumsuz etkileri artar ve bu sorunlar zamanla, kaygı verecek boyutlara ulaşır. Böylece, aslında kolayca çözülebilecek bir sorun çok daha karmaşık boyutlara ulaşarak, kişinin psikolojik sağlığını bozacak bir duruma gelir. Bu nedenle, psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin her bireye dönük olarak düzenlenmesi, bu hizmetlerin sürekli ve önleyici olması, kişisel sorunların ileri psikolojik boyutlara erişmemesi bakımından önem kazanmaktadır.

 Rehberlik Ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Temel İlkeleri

Rehberlik öğrencinin kendisine yardım etmesi ağırlıklı çalışmalardır.

Ø Rehberlik öğrencinin kendisini tanıması ortaya koyması, kendi kararlarını kendisi vermesi, kendi hayatını kendisi yönlendirmesi ve sonuçlarında sorumlu olması işidir.

Ø Rehberlik isteklilik ve gönüllülüğe dayalı bir yardımdır.

 Ø Rehberlikte öğrenci hakkında hazırlanan test, anket, bilgi toplama amaç değil, öğrencilere yardımcı olmak için kullanılan araçtır.

Ø Rehberlikte danışan öğrencilerin özellikleri ne olursa olsun, hasta olarak algılanmaz ve özelliklerine kişiliklerine saygı duyularak yürütülen çalışmalardır.

Ø Rehberlikte ilişkiler tek yönlü olmayıp, rehber ile öğrencinin karşılıklı saygı, hak, sorumluluk işbirliğine dayalı bir etkileşim ilişkisidir.

 Ø Rehberlikte öğrenci hakkında edinilen bilgiler açık yakalama, tehdit etme baskı aracı olarak kullanılmayıp gizli ve özel her türlü bilgiler onun en verimli gelişimi için kullanılır ve gizli tutulur. 

Ø Rehberlik öğrencinin karşılaştığı veya ileride karşılaşacağı problemler için öngörü kazandırmak, problemlere hazır hale getirmek, çözüm için beceri ve anlayış oluşturmaktır.

 Ø Rehberlik bireyin benlik ve kişilik gelişimine yardımcı olmaktır.

 Ø Öğrencilere her türlü uyumları için, program ve birlikte yaşama, bilmeden hatalara düşmemeye yönelik kurallar hakkında bilgi verilebilir.

 Ø Rehberlik öğrencilerin her türlü eğitimi ve gelişimi için uygun ortam yaratmaktır.

Ø Rehberlik sadece sorunlu olan öğrencilerin problemlerinin çözümüne yardımcı olma, onlara bir takım hizmetler sunmayla sınırlı değildir. Önleyici, yönlendirici, uyum sağlayıcı, geliştirici, bütünleştirici, aydınlatıcı fonksiyonlarıyla diğer öğrencilere de hitap etmektedir.

Ø Rehberlik sadece psikolojik danışma değildir, rehberlik aynı zamanda bir kişilik hizmetleri topluluğu olarak sağlık, sosyal kültürel v.b hizmetleri de içermektedir. Psikolojik danışma ile rehberlik tanım olarak birbirinden ayrılmakla beraber, hizmet olarak birbirlerini tamamlamaktadır